Portretten
Douwina Woudwijk, Douwe van der Werf en Jelle Hofman hebben last van oorsuizen. Toch heeft dat geen effect (meer) op hun dagelijkse leven. Sterker nog, zij hebben een manier gevonden om er goed mee om te kunnen gaan. Elk van hen heeft het om verschillende redenen gekregen. Op deze pagina lees je hun ervaring met tinnitus.
Een leven zonder stilte: 'Geef het een plekje'
Zijn naam is Douwe van der Werf (66). Hij is technisch projectleider bij Provincie Fryslân in Leeuwarden. Dat houdt in dat hij zich dagelijks bezighoudt met projecten in de weg- en waterbouw, waarbij hij ook fysiek op locatie aanwezig is en dus altijd te maken heeft met harde geluiden. Eind dit jaar gaat hij met pensioen. Een nieuwe levensfase waarin hij kan genieten van de rust. Tenminste; voor zover dat kan. Zijn leeftijd en carrière hebben er namelijk voor gezorgd dat hij twintig jaar geleden te maken kreeg met gehoorverlies. Dat resulteerde uiteindelijk in tinnitus, waar hij tot op de dag van vandaag nog altijd mee moet leven.
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
Ik heb een constante suis, een piep. Niet heel erg overheersend. Rond mijn 45ste kwam ik erachter dat er iets niet goed was. Via de huisarts ben ik uiteindelijk doorverwezen naar de KNO-arts. En die heeft mij onderzocht door een paar testen te doen. Hij zei dat het bij mij een kwestie is van een aantal factoren. Vroeger waren de PBM's niet zoals ze nu zijn. PBM's, dat zijn de persoonlijke beschermingsmiddelen. Op bouwplaatsen, waar ik kom vanwege mijn werk in de Weg- en waterbouw, heb ik regelmatig blootgestaan aan harde en hoge geluiden. Meer dan goed voor je gehoor is.
Voor tinnitus is nog geen pilletje. Er zijn bepaalde theorieën of therapieën die de arts uitlegt, maar hij zei ook dat hij twijfelde of het voor mij op mijn leeftijd nog een verschil gaat maken. Ik moest er maar mee leren leven. Gelukkig heb ik het niet in hele erge mate, maar ik heb laatst een ongeluk gehad met de elektrische fiets waarbij ik een behoorlijke hard op mijn hoofd viel. Sindsdien heb ik het idee dat het erger is geworden.
​
Geen gehoorbescherming
De oorzaak is voor mij wel duidelijk. Te veel en te vaak blootgesteld aan harde bouwgeluiden, zonder dat ik daarbij goede gehoorbescherming heb gebruikt. Plus mijn leeftijd telt nu mee. Je gehoor neemt af en dan gaan je hersenen de tonen, laag of hoog, zelf invullen waardoor er een bepaalde piep ontstaat. Zo heb ik dat begrepen. Ik heb ook een gehoorapparaat gedragen omdat mijn gehoor minder werd. Ik moest vaak vragen; wilt u dat nog een keer zeggen? Of wat zei u? Omdat ik het niet verstond. Ik vond het dragen van een gehoorapparaat lastig, omdat het in mijn geval ook nadelen heeft. Met name als ik buiten fietste of liep en er was harde wind, dan had ik nog een extra ruis in mijn oor.
​
Helemaal herstellen of verdwijnen, zal niet gebeuren. Wat mijn angst wel eens is; ik hoop dat het niet erger wordt. Afleiding zoeken is daarvoor de beste manier om het geluid te onderdrukken. Ik heb er de laatste tijd wel eens over nagedacht en ik heb er veel over gelezen. Tinnitus kan ook veroorzaakt worden als je regelmatig onder hoge druk staat en hierdoor stress krijgt. Met mijn werk kom ik daar wel mee in aanmerking, maar daar komt het niet door. Laatst uit onderzoek is gebleken dat ik een veel te hoge bloeddruk had. En dat kan ook één van de oorzaken zijn. Nou heb ik daar inmiddels amlodipine voor. Dat is een medicijn die die bloeddruk naar beneden houdt. Daar moet ik ook de rest van mijn leven aan blijven. Want hoge bloeddruk is slecht en gevaarlijk voor je gezondheid.
Op een schaal van 1 tot 10
Mensen vragen weleens wat is het precies? Nou dat kun je heel moeilijk aanduiden. Je kunt eigenlijk niet aangeven hoe erg het is op een schaal van 1 tot 10. Ik weet namelijk niet wat 10 is en ik weet niet wat 1 is. Ik zit dan denk ik ergens in de vijf, op de helft. In mijn tijd, toen ik rond de vijftien jaar oud was, hoorde je nooit iemand over tinnitus. Dus volgens mij is het een verschijnsel van de laatste halve eeuw. En als ik dan denk aan de periode en de tijd van mijn ouders toen die jong waren. Die gingen niet naar festivals of concerten waar de muziek keihard stond. Dat heb ik wel meegemaakt bijvoorbeeld bij de Rolling Stones in de Kuip. Toen dat afgelopen was lag ik nog twee dagen in bed te stuiteren. Nou, dat hadden mijn ouders niet. Minder verkeerslawaai. Alle geluidsbronnen waren toen in die tijd natuurlijk aanmerkelijk minder dan tegenwoordig. Ik vraag me daarom wel eens af of het een welvaartsziekte of verschijnsel is?
​
Voor de mensen die nu klachten hebben, zoek afleiding en accepteer dat je het hebt. Probeer je leefgenot of leefplezier er niet door te laten bederven. Hoe lastig het soms ook is, geef het een plekje. Ik zou jonge mensen vooral mee willen geven dat ze gehoorbescherming moeten gebruik als ze naar concerten of festivals gaan. En ja, ik vraag mij ook wel eens af of het altijd zo noodzakelijk is dat die muziek zo hard moet staan. Mensen weten niet wat ze zichzelf aandoen.
'De piep hoort gewoon bij mij'
Haar naam is Douwina Woudwijk (24). Haar thuisbasis is Burgum, maar sinds vorig jaar woont ze op zichzelf in Zaandam en werkt op het laboratorium in Purmerend. Ze houdt zich daar bezig met productontwikkeling in cosmetica. Bezig zijn met cosmetica is echt haar ding en om dat te kunnen doen heeft ze hiervoor vier jaar lang de hbo-opleiding Chemie gestudeerd. Voor haar een lastige studie, waar ze vooral tijdens de eerste tentamenperiode achterkwam. Stressvolle jaren en veel studie-uren rijker. Dat niet alleen, want door die psychische overbelasting heeft Douwina nu last van tinnitus.
Ik heb tinnitus gekregen in het eerste jaar van mijn studie, dus dat is nu vier jaar geleden. Eerst deed ik een mbo-opleiding Chemie en daarna stapte ik over naar het hbo-niveau van de opleiding. Een pittige overstap. In de eerste tentamenweek leerde ik voor de lastigste toets. Ik had de hele avond gestudeerd en toen ik op bed ging hoorde ik opeens een piep. Mijn eerste gedachte was dat het geluid van de wasmachine kwam, dus ik ging opzoek naar waar de vervelende piep vandaan kwam. Maar helaas zonder resultaat, want ik kon het nergens vinden. Toen ik mijn oren dichtdeed, merkte ik dat het in mijn hoofd zat en dat het niet meer wegging. Meteen dacht ik aan wattenstaafjes die ik misschien te vaak in mijn oor had gestopt. Ik wist niet waar het geluid opeens vandaan kwam. Ik hoopte dat het de volgende dag weer over zou zijn, maar dat was niet zo. Al vrij snel las ik op internet dat er geen medicijn voor is en daardoor raakte ik wel in paniek. Hierdoor kreeg ik in mijn andere oor ook nog een piep. En uiteindelijk in beide oren meerdere geluiden met verschillende toonhoogtes. Het klinkt net of er een heel orkest in mijn oor speelt.
​
Bij de KNO-arts
Tegenwoordig kan ik mijn verhaal gemakkelijk vertellen, maar dat was in het begin niet zo. Ik werd steeds zo emotioneel, omdat het gelijk weer stress met zich meebracht. Toen ik erachter kwam dat ik tinnitus had en dat opzocht op internet, lees en hoor je allemaal van die doemverhalen. Ik kon er niet meer mee leven en mensen plegen euthanasie, alleen maar horrorverhalen. Toen dacht ik wel: ‘Hoe kom ik hier ooit vanaf?’ Ik ben naar de KNO-arts geweest en die nam een gehoortest af. Dat leek allemaal goed. Sterker nog; dat kon eigenlijk niet beter. Dat kon het dus niet zijn. De enige link die ik daarom kon leggen was de stress die ik had gekregen door school. Dat is uiteindelijk ook bewezen door onderzoeken dat stress ook een oorzaak kan zijn voor tinnitus, dus dat was voor mij de bevestiging.
De KNO-arts vertelde mij dat ik ermee moet leren leven, omdat er niks aan te doen is. Dat is natuurlijk alles wat je niet wilt horen. Je wil dat je doorverwezen wordt naar een adres waar ze je kunnen helpen zodat je ervan af bent, maar dat is niet zo. Gelukkig zijn er genoeg behandelingen die je kunnen helpen om het geluid op de achtergrond te brengen. Sommigen doen bijvoorbeeld een acupunctuur, maar dat heb ik nog niet gedaan. Ik heb wel andere dingen geprobeerd zoals een behandeling bij een kaakfysiotherapie en een EMDR-therapie. Ik ging toen terug naar het moment wanneer je het gekregen hebt en daar koppel je dan een positieve gedachte aan. Dat hielp een klein beetje.
Afleiding zoeken
Ik slaap nog steeds niet zonder tegengeluid, want anders hoor ik mijn piep weer te luid en raak ik weer een beetje in paniek. Zet dan gewoon een muziekje op als je er meer last van hebt of pak een ventilator en zet die naast je bed. Als je afleiding vindt, vergeet je op een gegeven moment ook dat het er is en als je de piep accepteert, wordt het beter. De piep hoort gewoon bij mij. Het is een waarschuwing voor mezelf, als ik het te druk heb wordt die weer wat luider en weet ik dat ik rustiger aan moet doen. In mijn achterhoofd weet ik dat wanneer de piep naar de voorgrond gaat, komt er een moment dat die weer teruggaat naar het ‘normale’ geluidsniveau.
​
Ik vind het heel erg belangrijk om mijn verhaal zo te vertellen dat het wel positief is en dat er niet alleen maar negatieve verhalen zijn rondom tinnitus, want daar word je ook niet blij van. Ik weet dat er veel mensen baat bij hebben, vooral ook jongeren en dat ze iemand zien waarmee het wel goed gaat. Ik krijg ook berichten met; wat leuk dat je gewoon naar festivals gaat en nog meer leuke dingen doet. Dat kan ook gewoon, als je maar gehoorbescherming meeneemt. Dat is belangrijk.
​
Bekijk de productie over Douwina en haar ervaring met tinnitus op RTV NOF of op de website van Omrop Fryslan.
Gehoor geven aan acceptatie
Zijn naam is Jelle Hofman (56). Momenteel is hij bezig met een cursus ‘Jongerencoach’ via de NHA. Hij zou namelijk nog heel graag conciërge willen worden op een middelbare school. Totdat hij die droom kan waarmaken, werkt hij bij Kroon vleeswaren in De Westereen. Daar is hij omringd met geluid en daarom heeft hij speciale oordoppen. Voor Jelle is dat nodig, want hij kreeg vier jaar geleden last van tinnitus in zijn linkeroor door lichamelijk conditieverlies. Zo had hij twee keer een oorontsteking aan datzelfde oor en kreeg hij twintig jaar geleden een aangezichtsverlamming. Volgens hem geen toeval.
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
Ik weet niet of het een link heeft met mijn piep, maar ik kreeg twintig jaar geleden een aangezichtsverlamming direct na een oorontsteking. In hetzelfde oor als waar ik nu tinnitus heb. Dat was echt schrikken. Toen werkte ik als timmerman in de bouw. Vroeg in de ochtend tijdens het koffiemoment voelde ik iets geks. De koffie kwam niet in mijn mond terecht, maar liep langs mijn hals. Dat was vreemd. Ik stond op en liep gelijk naar de spiegel. Daar zag ik dat de ene kant van mijn gezicht scheef hing. Ik kon mijn mond en ogen nog maar voor de helft bewegen. Ik dacht eerst aan een hersenbloeding, want ik herkende de symptomen. Mijn werkgever twijfelde geen moment en bracht me gelijk naar de huisarts. Later bleek dat het om een aangezichtsverlamming ging. Spiertjes van de mimiek die schakelen uit. Ik raakte toen echt even in paniek. De huisarts vertelde mij dat het een kwestie is van tijd en dat het dan vanzelf weer overgaat. Na een week thuis zitten, pakte ik de draad weer op en deed mijn dagelijkse dingen. Ik zag er misschien wel wat raar uit, maar er mankeerde me verder niks.
Mijn geluk was wel dat ik toen destijds jonger was, want als het nou zou gebeuren weet ik niet hoe het was gelopen. Het heeft een halfjaar geduurd voordat ik weer helemaal de oude was. In de tussentijd moest ik koffie drinken uit een rietje en kostte het tijd om een maaltijd op te eten, want er functioneerde maar één kant. Ik speelde toen een blaasinstrument, maar dat kon ook niet meer. Toch merk ik soms nog wel dat ik twintig jaar geleden die verlamming kreeg. Vooral als ik heel moe ben zie je wel dat de ene kant van mijn gezicht weer een klein beetje gaat hangen.
​
Drie dagen later
Vier jaar geleden liep ik op vakantie in Spanje voor een tweede keer een oorontsteking op. Pas drie dagen later toen ik thuis kwam, hoorde ik een vervelende piep. Die piep heb ik nou nog steeds en wisselt nooit. Niet luider of zachter, hoger of lager. Gewoon één constante monotoon geluid. Ik kan precies aanwijzen waar het geluid begint. Ik voel het heel dicht achter mijn oor zitten. In het begin werd ik er echt gek van. Ik concentreerde mij er ook te vaak op. Het beste is om er juist wel naar te luisteren. Als je je best doet om het weg te drukken, hoor je het alleen maar meer. Wat mij wel opvalt is dat als ik erover praat, de piep meer aanwezig is dan normaal. Ik ben sindsdien gevoelig voor geluid. Zo heb ik een bloedhekel aan onverwachte schrikgeluiden. Rond de periode van oud en nieuw ben ik dan ook het liefste ver van huis, waar zo weinig mogelijk vuurwerk is.
​
Als je er helemaal niet tegen verzet, dan scheelt dat al een hele hoop. Je moet je mentaal zo instellen en denken het is er en luister ernaar, zo heb ik het uiteindelijk geaccepteerd. Het heeft voor mij alles te maken met mindset. Toen ik het kreeg had ik de eerste drie maanden ontzettend veel stress. Gaat het ooit weer weg en hoe komt het allemaal? Dat waren wel echt vragen die in mijn hoofd zaten. Ik heb het niet door stress gekregen, maar ik kreeg er wel stress van. Na die drie maanden heb ik mij er maar bij neergelegd. Je hebt ook geen andere keuze. Ik had nog nooit van tinnitus gehoord. Toen ik die piep hoorde ben ik naar de huisarts gegaan. Hij vertelde gelijk dat het hoogstwaarschijnlijk tinnitus was en dat je er weinig aan kunt doen. Er zijn wel bepaalde behandelingen natuurlijk, maar hoofdzaak is de acceptatie. Ik ben wel blij dat het geluid in de loop van de tijd niet is veranderd en nog altijd hetzelfde is gebleven. Ik kan er gelukkig nu mee slapen, dat was in het begin niet zo.
Speciale oordoppen
Op mijn werk gaf ik aan dat ik last heb van tinnitus. Voor mij was het belangrijk dat ik niet verrast werd met onverwachte geluiden, dus kreeg ik op maat gemaakte oordoppen. Als ik die in heb hoor ik de tinnitus wel meer, maar ik wil niet dat het erger wordt dus dat neem ik maar voor lief. Dat is eigenlijk ook mijn grootste angst. Het geluid hoe het nu is kan ik wel accepteren, maar ik ben bang dat het luider wordt of dat de piep meerdere frequenties krijgt. Daarom denk ik altijd aan mijn gehoor, iets dat ik ook zou willen meegeven aan anderen.
